Dünyada ve Türkiyede Fon Piyasası

Dünyada Fon Piyasasına baktığımızda, konvansiyonel fonların büyüklüğü 79.2 trilyon USD iken konvansiyonel olmayan fonların büyüklüğü 52.6 trilyon USD. Toplam tutarlarda 131.8 trilyon USD dır.Konvansiyonel fonlar,emeklilik,yatırım ve sigorta arasında dengeli dağılmıştır. Ancak,konvansiyonel olmayan fonların ise %81'i (42.7 trilyon USD)özel birikimlerdedir(Private wealth). Çok büyük tutarlara ulaşmış olan, özel birikimlerin yönetiminin,  önemli  olduğu anlaşılmaktadır. Bu fonların yatırılacağı enstrümanlar ve yerler piyasalarda önemli etkilere yol açabilir.

Dünya Fon piyasasının 2010’daki % 10 yükselmesi, hisse senetlerindeki iyileşmeden ve yeni girişlerden kaynaklanmıştır. ABD dünyadaki fonların hemen hemen %50’sine sahiptir. Bu yönüyle de sermaye piyasalarının en önemli oyuncusu konumundadır. Fonların ülkelerin GSMH’e oranına bakıldığında İngiltere %257, ABD’de %254, İsviçre’de %211’dir.

2009’un sonunda en büyük varlık $3.3 trilyon ile Black Rock’ta, bulunmaktadır. İkinci sırada $1.9 trilyon ile State Street Global ve 3.sırada ise $1.85 trilyon ile Allianz grup, 4.sırada ise 1.7 trilyon ile Fidelity yer almaktadır.15 firmanın 9 u ABD 6 sı Avrupa kökenlidir.

 
Türkiye'deki Fon piyasasına gelince

1.  Yatırım fonları toplamı 28.9 milyar TL, GDP’nin %2.54’ü,
2.   Emeklilik fonları ise 14 milyar TL, GDP’nin %1.23’ü,
3.   Toplamı da GDP’nin %3.77’si...

:2011’de özellikle B Tipi fonlarda küçülme gözlenmektedir. Likit fonlar %8 küçülürken, Pazar payı %71’den %77’ye çıkmıştır. Çünkü B tipi değişken ve tahvil/bono fonların Pazar payı yılbaşında  %14.3 iken mevcut durumda %11.11’e gerilemiştir.  A ve B Tipi fonlar %10 küçülmüştür. B Tipi bono fonlar %37 ve B Tipi değişken fonlar %32 küçülmüştür.

Mevcut durumda yaşayan anapara korumalı/garantili fonlarla piyasa toplamı 32.8 milyar TL’dir. Yılbaşında toplam 36.5 milyar TL’iydi. Yaşayan korumalı fonlar bu yıl %73 büyümüş ve 2.29 milyar TL’den 3.96 milyar TL’ye çıkmıştır. Ancak bu fonlar dahil piyasa %10 küçülmüştür.

	% GSMH	% FON PİYASA	07/10/2011	31/12/2010
##############################
A Tipi	0.13%	4.95%	1,626,483,800	1,602,855,736
B Tipi Toplam	2.40%	95.05%	31,218,714,860	32,646,096,492
B Tipi-Likit	1.73%	68.31%	22,435,490,760	24,360,521,476
B Tipi-Bono	0.12%	4.62%	1,516,847,590	2,455,636,617
B Tipi-Değişken	0.12%	4.92%	1,614,599,990	2,444,434,644
B Tipi-Diğer	0.14%	5.63%	1,847,628,872	1,092,134,736
Korumali/Garantili Piyasa Toplam	0.54%		7,074,937,132	3,455,786,053
Korumali/Garantili	0.34%	13.45%	4,418,811,417	2,293,369,019
Korumali/Garantili İtfa Olanlar	0.20%		2,656,125,715	1,162,417,034
Fon Piyasası Toplam	2.53%	100.00%	32,845,198,660	34,248,952,227
GSMH = 787 Milyar USD

Şu ana kadar 260 adet korumalı/garantili fon çıkarılmış bugün itibariyle,117 fon yaşamaktadır.2011 yılındaki hızlı büyüme esas itibariyle,yükselen emtia fiyatları nedeniyledir. Bilindiği gibi,bu fonlar koruma/garantiyi sağlayabilmek için opsiyon işlemleri yapılmaktadır. Garantili Fonların yaklaşık %40'ı reel getiri sağlayabilmiştir. İlk fonlarda ara dönemde çıkış, komisyona tabi iken,.sonradan bu kaldırılarak ayda iki kez komisyonsuz çıkış hakkı verildi. Bu yolla dönem içinde gelirini yeterli gören yatırımcıya çıkış hakkı verilerek vade riski engellenmiş olmaktadır.

 Türkiye'de Kurumsal Yatırımcıların yöneteceği,fonlar büyümeden büyük halka arzlar ve özel sektör tahvil ihracı gibi sermaye piyasası araçları yapılamayacaktır. Düşük enflasyon ve faiz ortamı, fonların büyümesine yardımcı olacaktır.

e mail