Dünyada 2008 den beri devam eden kriz, 2011 yılında daha da derinleşti. Krizden Avrupa ve ABD bankalarının çok etkilendiği konuşulur hale geldi.
Krizden etkilenen Euro bölgesi ülkelerinin, borçlarını çevirmede zorlandıklarını görmekteyiz. Bu ülkelerdeki bankalarda bulunan tahvillerdeki değer düşüklüğü nedeniyle, söz konusu bankalar bilançolarında karşılık ayırıp karlarını azaltmak zorunda kalmaktadırlar. Bilanço içindeki tahvillerin büyüklüğü nedeniyle, ilgili bankaların yıl sonunda zarar açıklamaları ve/veya sermaye yeterlilik oranlarının genel kabul görmüş % 8 oranının altında düşmesiyle yüz yüze gelebileceklerdir.
Bunu engelleyebilmek için EFSF kurularak krize çare aranmaktadır. Önceleri düşünülen 440 milyar euro, yetersiz bulunarak arttırılması(ABD ye göre 2 trilyon USD) kararı alınmıştır. Buradaki rakam öncelikle, Bankalara sermaye olarak konulacak ve bu yolla sermaye yeterlilikleri arzu edilen seviyeye yükseltilebilecektir. Ancak bunun yetmediği Bankalara ise likidite ihtiyaçlarını karşılayabilmek için borç da verilebilecektir.
Buna neden gerek görüldüğü, aşağıdaki tablonun incelenmesiyle anlaşılabilecektir. 31.12.2010
Bunu engelleyebilmek için EFSF kurularak krize çare aranmaktadır. Önceleri düşünülen 440 milyar euro, yetersiz bulunarak arttırılması(ABD ye göre 2 trilyon USD) kararı alınmıştır. Buradaki rakam öncelikle, Bankalara sermaye olarak konulacak ve bu yolla sermaye yeterlilikleri arzu edilen seviyeye yükseltilebilecektir. Ancak bunun yetmediği Bankalara ise likidite ihtiyaçlarını karşılayabilmek için borç da verilebilecektir.
Buna neden gerek görüldüğü, aşağıdaki tablonun incelenmesiyle anlaşılabilecektir. 31.12.2010
Country
|
Bank
|
Total Assets ($m)
|
GDP
(bn USD)
|
Total Assets/GDP
|
Belgium
|
Fortis Bank SA/NV
|
465.944
|
467
|
99,8%
|
Belgium
|
KBC Bank NV
|
370.545
|
467
|
79,3%
|
Belgium
|
Dexia Bank Belgium SA
|
331.953
|
467
|
71,1%
|
Belgium
|
AXA Bank Europe NV
|
42.016
|
467
|
9,0%
|
France
|
BNP Paribas
|
2.669.906
|
2560
|
104,3%
|
France
|
Credit Agricole
|
2.129.248
|
2560
|
83,2%
|
France
|
Societe Generale
|
1.512.657
|
2560
|
59,1%
|
France
|
Groupe BPCE
|
1.400.911
|
2560
|
54,7%
|
France
|
Natixis
|
613.295
|
2560
|
24,0%
|
France
|
BFCM
|
501.422
|
2560
|
19,6%
|
Germany
|
Deutschebank
|
2.546.272
|
3310
|
76,9%
|
Germany
|
Commerzbank
|
1.007.882
|
3310
|
30,4%
|
Germany
|
KfW
|
590.269
|
3310
|
17,8%
|
Germany
|
DZ Bank
|
512.378
|
3310
|
15,5%
|
Germany
|
LBBW
|
500.285
|
3310
|
15,1%
|
Germany
|
Bayerische Landesbank
|
423.613
|
3310
|
12,8%
|
Italy
|
Unicredit
|
1.241.957
|
2051
|
60,6%
|
Italy
|
Intesa Sanpaolo
|
860.221
|
2051
|
41,9%
|
Italy
|
Banca Monte die Paschi di Siena
|
284.476
|
2051
|
13,9%
|
Italy
|
Banco Popolare Soc Coop
|
180.980
|
2051
|
8,8%
|
Italy
|
Unione di Banche Italiane Scpa
|
174.824
|
2051
|
8,5%
|
Italy
|
Banca IMI SpA
|
169.432
|
2051
|
8,3%
|
Italy
|
Banca Nazionale del Lavoro SpA
|
131.256
|
2051
|
6,4%
|
Netherlands
|
ING Bank
|
1.247.145
|
783
|
159,3%
|
Netherlands
|
Rabobank
|
872.179
|
783
|
111,4%
|
Netherlands
|
ABN Amro
|
509.249
|
783
|
65,0%
|
Netherlands
|
Bank Nederlandse Gemeenten
|
158.721
|
783
|
20,3%
|
Netherlands
|
SNS REAAL Groep NV
|
105.675
|
783
|
13,5%
|
Netherlands
|
Nederlandse Waterschapsbank NV
|
75.082
|
783
|
9,6%
|
Spain
|
Banco Santander
|
1.626.805
|
1407
|
115,6%
|
Spain
|
Banco Bilbao Vizcaya Argentaria
|
738.560
|
1407
|
52,5%
|
Spain
|
Banco Popular Español SA
|
174.263
|
1407
|
12,4%
|
Spain
|
Banco Español de Credito SA
|
161.516
|
1407
|
11,5%
|
Spain
|
Banco de Sabadell SA
|
130.020
|
1407
|
9,2%
|
Spain
|
Caja de Ahorros de Valencia, Castellón y Alicante "BANCAJA"
|
117.638
|
1407
|
8,4%
|
Spain
|
Caixa d'Estalvis de Catalunya Tarragona i Manresa , Barcelona
|
102.551
|
1407
|
7,3%
|
UK
|
HSBC Bank Plc
|
1.067.267
|
2246
|
47,5%
|
UK
|
Barclays Bank Plc
|
2.331.943
|
2246
|
103,8%
|
UK
|
The Royal Bank of Scotland Plc
|
2.275.479
|
2246
|
101,3%
|
UK
|
Lloyds TSB Bank Plc
|
1.552.245
|
2246
|
69,1%
|
UK
|
Standard Chartered
|
516.542
|
2246
|
23,0%
|
USA
|
Bank of America
|
2.268.347
|
14582
|
15,6%
|
USA
|
JPMorgan Chase
|
2.117.605
|
14582
|
14,5%
|
USA
|
Citigroup
|
1.913.902
|
14582
|
13,1%
|
USA
|
Wells Fargo
|
1.258.128
|
14582
|
8,6%
|
USA
|
Goldman Sachs Group
|
911.332
|
14582
|
6,2%
|
Tablodan da görünülebileceği üzerine bazı ülkelerdeki bankaların aktifleri, ülkelerinin GSMH dan daha büyük veya ona çok yakındır. Bu bankaların herhangi bir nedenle zora girmeleri halinde kurtarılması, büyüklükleri nedeniyle, ülkeleri açısından sorun olabilmektedir.
Nitekim, ülke GSMH nın %79'u kadar aktifi olan Dexia'nın, 2009 yılındaki likidite sıkıntısı, AB dönem başkanlığını yapmakta olan Fransa'nın, bankası BNP Paribas'nın, Dexia'ya ortak olması ile aşılabilmişti. Belçika ve Hollanda hükümetleri o dönem büyüklüğü nedeniyle Dexia'ya yardımda bulunamamışlardı. Kısa vadeli fonlarla başta belediyeler olmak üzere uzun vadeli plasman yapan Dexia'nın problemi, bu yöntemle geçiktirilerek bugünlere gelindi. Bugün ise, Dexia'nın bölünerek kurtarılmasına çalışılmaktadır. Kötü varlıklar ayrılacak ve ona EFSF yoluyla likidite verilecek. Belçika içindeki şubeler ayrılarak Dexia devletleştirilecek, Luksenburg ayağı katarlı bir fona satılacak, sağlıklı iştiraki Türkiyedki Denizbank satılacak ve geri kalan risklere de Fransız, Belçika ve Luksenburg tarafından garanti edilecektir.
Dünyada sistematik risk yaratmamak adına banka kurtarmalarına göz yuman sistem, 2001 yılında ülkemizdeki krizde 45 bankanın batmasına ve 70 bin bankacının işsiz kalmasına sessiz kalmıştı.
Büyüklükleri dolayısıyla ülke ve bölge ekonomilerini sıkıntıya sokan bankacılık sektörünün önümüzdeki dönem daha fazla kısıtlamalara uğrayacağını tahmin etmek zor olmasa gerek.
|
