Krizdeki büyük bankalar

Dünyada 2008 den beri devam eden kriz, 2011 yılında daha da derinleşti. Krizden Avrupa ve ABD bankalarının çok etkilendiği konuşulur hale geldi. 

Krizden etkilenen Euro bölgesi ülkelerinin, borçlarını çevirmede zorlandıklarını görmekteyiz.   Bu  ülkelerdeki bankalarda bulunan tahvillerdeki değer düşüklüğü nedeniyle, söz konusu bankalar bilançolarında karşılık ayırıp karlarını azaltmak zorunda kalmaktadırlar. Bilanço içindeki tahvillerin büyüklüğü nedeniyle, ilgili bankaların yıl sonunda zarar açıklamaları ve/veya sermaye yeterlilik oranlarının genel kabul görmüş % 8 oranının altında düşmesiyle yüz yüze gelebileceklerdir. 



Bunu engelleyebilmek için EFSF kurularak krize çare aranmaktadır. Önceleri düşünülen 440 milyar euro, yetersiz bulunarak arttırılması(ABD ye göre 2 trilyon USD) kararı alınmıştır. Buradaki rakam öncelikle, Bankalara sermaye olarak konulacak ve bu yolla sermaye yeterlilikleri arzu edilen seviyeye yükseltilebilecektir. Ancak bunun  yetmediği Bankalara ise likidite ihtiyaçlarını karşılayabilmek için borç da verilebilecektir.


Buna neden gerek görüldüğü, aşağıdaki tablonun incelenmesiyle anlaşılabilecektir. 31.12.2010 

Country	Bank	Total Assets ($m)	GDP (bn USD)	Total Assets/GDP
Belgium	Fortis Bank SA/NV	465.944	467	99,8%
Belgium	KBC Bank NV	370.545	467	79,3%
Belgium	Dexia Bank Belgium SA	331.953	467	71,1%
Belgium	AXA Bank Europe NV	42.016	467	9,0%
France	BNP Paribas	2.669.906	2560	104,3%
France	Credit Agricole	2.129.248	2560	83,2%
France	Societe Generale	1.512.657	2560	59,1%
France	Groupe BPCE	1.400.911	2560	54,7%
France	Natixis	613.295	2560	24,0%
France	BFCM	501.422	2560	19,6%
Germany	Deutschebank	2.546.272	3310	76,9%
Germany	Commerzbank	1.007.882	3310	30,4%
Germany	KfW	590.269	3310	17,8%
Germany	DZ Bank	512.378	3310	15,5%
Germany	LBBW	500.285	3310	15,1%
Germany	Bayerische Landesbank	423.613	3310	12,8%
Italy	Unicredit	1.241.957	2051	60,6%
Italy	Intesa Sanpaolo	860.221	2051	41,9%
Italy	Banca Monte die Paschi di Siena	284.476	2051	13,9%
Italy	Banco Popolare Soc Coop	180.980	2051	8,8%
Italy	Unione di Banche Italiane Scpa	174.824	2051	8,5%
Italy	Banca IMI SpA	169.432	2051	8,3%
Italy	Banca Nazionale del Lavoro SpA	131.256	2051	6,4%
Netherlands	ING Bank	1.247.145	783	159,3%
Netherlands	Rabobank	872.179	783	111,4%
Netherlands	ABN Amro	509.249	783	65,0%
Netherlands	Bank Nederlandse Gemeenten	158.721	783	20,3%
Netherlands	SNS REAAL Groep NV	105.675	783	13,5%
Netherlands	Nederlandse Waterschapsbank NV	75.082	783	9,6%
Spain	Banco Santander	1.626.805	1407	115,6%
Spain	Banco Bilbao Vizcaya Argentaria	738.560	1407	52,5%
Spain	Banco Popular Español SA	174.263	1407	12,4%
Spain	Banco Español de Credito SA	161.516	1407	11,5%
Spain	Banco de Sabadell SA	130.020	1407	9,2%
Spain	Caja de Ahorros de Valencia, Castellón y Alicante "BANCAJA"	117.638	1407	8,4%
Spain	Caixa d'Estalvis de Catalunya Tarragona i Manresa , Barcelona	102.551	1407	7,3%
UK	HSBC Bank Plc	1.067.267	2246	47,5%
UK	Barclays Bank Plc	2.331.943	2246	103,8%
UK	The Royal Bank of Scotland Plc	2.275.479	2246	101,3%
UK	Lloyds TSB Bank Plc	1.552.245	2246	69,1%
UK	Standard Chartered	516.542	2246	23,0%
USA	Bank of America	2.268.347	14582	15,6%
USA	JPMorgan Chase	2.117.605	14582	14,5%
USA	Citigroup	1.913.902	14582	13,1%
USA	Wells Fargo	1.258.128	14582	8,6%
USA	Goldman Sachs Group	911.332	14582	6,2%

Tablodan da görünülebileceği üzerine bazı ülkelerdeki bankaların aktifleri, ülkelerinin GSMH dan daha büyük veya ona çok yakındır. Bu bankaların herhangi bir nedenle zora girmeleri halinde kurtarılması,  büyüklükleri nedeniyle, ülkeleri açısından sorun olabilmektedir.  Nitekim,  ülke GSMH nın %79'u kadar aktifi  olan Dexia'nın, 2009 yılındaki likidite sıkıntısı, AB dönem başkanlığını yapmakta olan Fransa'nın, bankası BNP Paribas'nın,  Dexia'ya ortak olması ile aşılabilmişti. Belçika ve Hollanda hükümetleri o dönem büyüklüğü nedeniyle Dexia'ya yardımda bulunamamışlardı. Kısa vadeli fonlarla başta belediyeler olmak üzere uzun vadeli plasman yapan Dexia'nın problemi, bu yöntemle geçiktirilerek bugünlere gelindi. Bugün ise, Dexia'nın bölünerek kurtarılmasına çalışılmaktadır. Kötü varlıklar ayrılacak ve ona EFSF yoluyla likidite verilecek. Belçika içindeki şubeler ayrılarak Dexia devletleştirilecek, Luksenburg ayağı katarlı bir fona satılacak, sağlıklı iştiraki Türkiyedki Denizbank satılacak ve geri kalan risklere de Fransız, Belçika ve Luksenburg tarafından garanti edilecektir. Dünyada sistematik risk yaratmamak adına banka kurtarmalarına göz yuman sistem, 2001 yılında ülkemizdeki krizde 45 bankanın batmasına ve 70 bin bankacının işsiz kalmasına sessiz kalmıştı. Büyüklükleri dolayısıyla ülke ve bölge ekonomilerini sıkıntıya sokan bankacılık sektörünün önümüzdeki dönem daha fazla kısıtlamalara uğrayacağını tahmin etmek zor olmasa gerek.