Türkiye genç nüfusa sahip bir ülkedir. İnsanlarımızın genel karakteristiği "başını sokacağı"eve sahip olmaktır. Vatandaşların %60 ev sahibi, % 40 kiracı konumundadır. Var olan konutlarımızın da %60, 20 yaşının üzerindedir. Buna göre ciddi bir tadilat ve yeni konut ihtiyacı vardır. Bu verilere bakıldığında konut sektörü, sadece ekonomik değil ayrıca sosyal bir olgudur. Bu nedenle de finansmanı özel bir öneme sahiptir.
Dünyanın birçok ülkesinde uygulaması olan konut finansmanı sistemi ülkemize 6.3.2007 tarihinde SPK tarafından çıkarılan 5582 sayılı kanun ile yasallaşmıştır. Çıkarılan kanunda Kredi verilecek konutun değerlemesinin bağımsız şirketlerce yapılması getirilmiştir. Ayrıca, Batıdaki uygulamalardan farklı olarak konutun değerinin % 75 kredi olarak verilebilmekte ve gerisinin kişilerce bulunması arzu edilmektedir. Bununla hem evin değerindeki düşüşler karşılanabilecek hem de krediyi alanın riski sınırlandırılmaktadır.
Dünyanın birçok ülkesinde uygulaması olan konut finansmanı sistemi ülkemize 6.3.2007 tarihinde SPK tarafından çıkarılan 5582 sayılı kanun ile yasallaşmıştır. Çıkarılan kanunda Kredi verilecek konutun değerlemesinin bağımsız şirketlerce yapılması getirilmiştir. Ayrıca, Batıdaki uygulamalardan farklı olarak konutun değerinin % 75 kredi olarak verilebilmekte ve gerisinin kişilerce bulunması arzu edilmektedir. Bununla hem evin değerindeki düşüşler karşılanabilecek hem de krediyi alanın riski sınırlandırılmaktadır.
TÜRKİYE'DE KONUT FİNANSMANIN GELİŞİMİ
|
||||||
Milyar TL
|
Dövize Endeksli
Konut Krd/ |
Takipteki
|
Konut Krd/
|
Konut Krd/
|
||
Konut Krd
|
Konut Krd
|
Konut Krd
|
Toplam Krd
|
GSYİH
|
||
2008
|
38.900
|
9,2%
|
1,3%
|
33,0%
|
4,1%
|
|
2009
|
44.888
|
6,3%
|
2,1%
|
34,5%
|
4,7%
|
|
2010
|
60.801
|
3,2%
|
1,4%
|
35,2%
|
5,5%
|
|
2011
|
74.591
|
1,8%
|
0,9%
|
33,3%
|
5,7%
| |
Yukarıdaki tablodan da görülebileceği üzere, olumlu ekonomik tablo ve düşük faiz ile konut kredileri son 4 yılda ikiye katlanmıştır. 75 milyar TL ulaşan konut kredisinden 1.360.000 kişi yararlanmıştır.
Başlangıçtaki döviz ve dövize endeksli kredi uygulaması kısa sürede engellenerek, toplam konut kredilerine oranı %9.2 den %1.8 e düşürülmüştür.
Takipteki konut kredileri %1.3 den %0.9 gibi çok düşük bir orana gerilemiştir. Buna karşılık toplam krediler içindeki payı aynı seviyelerde kalmıştır.
Yandaki grafiklerde de görüleceği üzere konut kredileri miktar olarak artarken toplamrediler içindeki payı aynı kalmıştır.
Diğer taraftan, GSYİH içindeki konut kredisi oranı % 4.09 dan 2011 de % 5.74 yükselmiştir. Bu oranların sırasıyla, ABD % 95, AB de %50 (İngiltere %81,İspanya %63, Almanya % 44, Fransa % 38, İtalya % 22)
Yandaki grafikten de görüldüğü gibi Dövize endeksli kredi sert bir şekilde düşerken, Takipteki konut kredileri de azalmaya devam etmektedir.
Konut kredilerinde en önemli sistematik riskin deprem olduğunu da burada söylemem gerek. Hızla gelişen konut kredileri, kişileri depreme dayanıklı konut sahibi yaparken, ekonomik büyümemize de ciddi katkı yapmaktadır. Düşük faiz ortamı devam ettiği sürece konut kredilerinin artmaya devam edeceği anlaşılmaktadır.
Konut kredilerinin, GSMH oranındaki payı göz önüne alındığında, yüksek büyüme alanı bulabileceği anlaşılmaktadır. Bu hem ekonomik hem de sosyal olarak bir ihtiyaçtır. Türk ekonomisi için Konut kredilerinin büyümesi için yeterli kaynağın bulunması ana konu olarak önümüzde durmaktadır.
